Artikel afbeelding

Artsen en patiënten pleiten voor de leefstijlgeneeskunde: 'Pillen lossen niet alles op'

Artsen vertrouwen vaak op medicijnen, terwijl een gezonde leefstijl soms beter werkt om patiënten te genezen. Minister Bruins krijgt daarom donderdag een ‘manifest leefstijlgeneeskunde’.

Een andere leefstijl is soms het beste medicijn. Gezonder eten, meer bewegen en stress tegengaan helpen niet alleen om ziekte te voorkomen, patiënten kunnen er ook door genezen. Dat betoogden Hanno Pijl en Martijn van Winkelhof in maart op de opiniepagina van Trouw. Volgens hen wordt de effectiviteit van leefstijlingrepen te weinig onderzocht.

Hun pleidooi van toen is nu uitgegroeid tot een ‘manifest leefstijlgeneeskunde’, dat minister Bruno Bruins (VVD) voor medische zorg donderdag in ontvangst neemt. Zo’n tweeduizend personen en organisaties hebben getekend. Daaronder zijn artsenfederatie KNMG, Patiëntenfederatie Nederland en verenigingen van onder andere jeugdartsen, cardiologen en internisten.

Van Winkelhof schreef het manifest als patiënt. Hij vond een medestander in Pijl, diabetesarts en hoogleraar bij het Leids Universitair Medisch Centrum. Zij hopen de zorgkosten voor leefstijlziektes in tien jaar te kunnen halveren. Dan moet de overheid wel betalen voor leefstijlonderzoek. De gezondheid van Van Winkelhof ging er met een andere leefstijl flink op vooruit, vertelt hij. “Dat gun ik anderen ook.”

Wat waren uw klachten?

Van Winkelhof: “Astma en eczeem, en ik had overgewicht. Van de huidarts kreeg ik prednison, een middel waarvan je nog meer aankomt. Van lotgenoten hoorde ik dat zij baat hadden bij een ander dieet. Ik ging meer water drinken en gebruik geen suiker en melk meer. Dat had binnen een paar weken effect op mijn huid. En doordat ik ben afgevallen, heb ik minder last van astma. Ik heb geen medicatie meer nodig. Maar niemand doet onderzoek naar het effect van water drinken op eczeem.”

Hoe komt dat?

Van Winkelhof: “Vrijwel al het medisch onderzoek is gericht op patenteerbare medicijnen. Dat komt omdat de markt het onderzoek moet betalen. Leefstijl kun je niet patenteren, dus de zorgmarkt werkt hier niet goed. De overheid kan dit oppakken. Want pas als iets wetenschappelijk bewezen is, komt het in de behandelprotocollen van artsen terecht.”

Pijl: “Er is een historische verklaring. In de negentiende eeuw ging het bij de bulk van de aandoeningen om een infectieziekte. Die kun je wel oplossen met medicijnen. Maar tegenwoordig komen veel ziektes voort uit de manier waarop wij leven. Pillen lossen die problemen niet op. Die kunnen de afwijkingen die ontstaan alleen enigszins corrigeren. Ik heb het dan over aandoeningen zoals diabetes type 2, darmstoornissen en hart- en vaatziekten.”

Besteden artsen in de spreekkamer aandacht aan leefstijl?

Pijl: “Nauwelijks. Ze vertrouwen volledig op pillen. Dat komt ook door patiënten: die lopen binnen in de verwachting dat een dokter wel iets voorschrijft.”

Legt u de verantwoordelijkheid voor ziek of gezond zijn niet te veel bij de patiënt?

Pijl: “Patiënten moeten hun verantwoordelijkheid nemen, daar kunnen we niet onderuit. Dat wil niet zeggen dat wij ze de schuld geven van hun ziekte – ‘schuld’ gaat veel te ver. Maar kijk naar roken: iedereen weet dat het niet goed is. Toch blijven mensen roken om vervolgens een beroep te doen op onze gezondheidszorg. Je moet mensen wel helpen om het goed te doen. Daar ligt een rol voor artsen en voor de overheid. Het is krankzinnig dat kinderen op de basisschool wel leren rekenen, maar niet leren gezond te leven.”

Lees ook:

Patiënt is beter af met andere leefstijl dan met een pil

Leefstijlgeneeskunde is nodig voor een gewenste trendbreuk in de zorgkosten, aldus Martijn van Winkelhof en Hanno Pijl.

Geen pil, maar een paprika helpt tegen diabetes

Veel patiënten met diabetes type 2 kunnen van de medicijnen af als ze gezonder leven. Daar ligt ook een rol voor de dokter.

Met de Massage-Complementairvakbeurs op 15 en 16 maart 2019 zullen wij hier ook aandacht aan besteden

Op October 19, 2018